Hoe kan je zelf stenen trommelen?
- Geplaatst op
- Door Bart Verboven
- Geplaatst in gepolijste stenen, knuffelstenen, spirator, stenen polijsten, trommelen, trommelmachine, trommelstenen, waterstenen
Heb je zelf gevonden ruwe stenen die je wil gaan polijsten? Of wil je van onze ruwe waterstenen mooie knuffelstenen maken? Hier leggen we uit hoe wij dat doen.
Inhoudsopgave
- Wat zijn trommelstenen?
- Spirator vs trommelmachine
- Voorbereiding
- Sorteren van de stenen
- Aan de slag
- Eerste 12 uur
- Tussen 12 en 24 uur
- Schoonmaken
- Wisselen naar een fijner grid
- Grid volgorde
- Slijtage delen
- Voorbereiden op polijsten
- Polijsten
- Nabewerking en resultaat
Wat zijn trommelstenen?
Er worden veel gepolijste stenen aangeboden. Vaak onder de naam trommelstenen of knuffelstenen. Maar hoe krijgen we deze stenen zo mooi glad? Zo worden ze immers niet in de natuur gevonden. Om te laten zien hoe wij dit doen pakken we twee zakken van 1,8 Kg van onze ruwe stenen mix die we gaan bewerken tot mooie glad gepolijste trommelstenen. We nemen je stap voor stap mee door het proces.
Spirator vs trommelmachine
Er zijn grofweg twee manier om stenen machinaal te polijsten. De meest bekende is via een trommelmachine. Hierbij worden de stenen in een grote (of kleine) trommel gedaan die ronddraait. In dit proces rollen de stenen over elkaar heen zodat ze langzaam afgerond worden. Dit is een langdurig proces dat wel een maand in beslag kan nemen. De stenen zijn veelal rond van vorm. Een spirator bestaat uit een grote (of kleine) kom waar de stenen in gedaan worden. Deze staat op veren die de kom laten vibreren. Als resultaat schuiven de stenen over elkaar heen binnen de kom. Deze methode is ongeveer 4x zo snel als het trommelen. Bij het uiteindelijke resultaat wijken de stenen niet zo veel af van hun oorspronkelijke vorm en zijn ze veelal minder rond.
Voorbereiding
Wij beschikken enkel over een spirator en gaan hier mee aan de slag. Allereerst pakken we twee zakken van onze ruwe edelstenen, dit is 3,6 kg. Hoe groter de kom, hoe meer er per sessie in kan. Bij ons ligt het maximum rond de 4Kg. Allereerst gaan we de stenen grondig wassen en zorgen we dat al het vuil en zand er af is. Ook zorgen we er voor dat de kom van de spirator en alle onderdelen schoon zijn en plaatsen we de spirator op een stevige vlakke ondergrond. Voor de zekerheid checken we ook of de stroomkabel nog in orde is.
Sorteren van de stenen
Onze stenenmix bevat stenen van een diverse hardheid. Calciet heeft bijvoorbeeld een hardheid van 3 op de schaal van Mohs en kwarts 7. Als je deze twee stenen bij elkaar in de trommel doet, zal er van de calciet veel minder overblijven dan van de kwarts. Voor deze sessie gaan we voor de wat hardere steensoorten. De calciet halen we er uit, net als seleniet, muscoviet ect. We houden zo de kwartssoorten zoals agaat, rookkwarts, amethist, bergkristal, aventurijn en rozenkwarts over samen met de diverse jaspis soorten, sodaliet en tijgeroog. Het is aan te raden om verschillende groottes door elkaar te mixen.
Aan de slag
Nu de voorbereidingen gedaan zijn kunnen we aan de slag. We halen de kom van de spirator los. Met een sproeier spuiten we de binnenkant nat. Een eventueel laagje water mag er uit. De ruwe gewassen stenen gaan nat in de trommel. Op deze manier bevindt zich de juiste hoeveelheid water in de kom om van start te gaan. We voegen 30 ml Silicon Carbide F80 grid toe aan de stenen en monteren de kom op de spirator. Daarna doen we de deksel erop en schroeven deze stevig vast. Bij het omzetten van de switch bewegen de stenen zich als een soort golf door de kom.
Eerste 12 uur
Nadat de machine is aangezet is het raadzaam om even te blijven kijken of alles goed gaat. De stenen dienen soepel over elkaar te buitelen en de machine maakt een monotoon geluid. Mocht je de kom te vol hebben gedaan dat hoor je soms een steen tegen de deksel aankomen met een vrij hard ratelend geluid. Dit kan geen kwaad, al zal je wat krassen op je deksel krijgen. Je kan dit voorkomen door wat stenen uit de trommel te hallen. Check na 2 uur of alles nog steeds soepel draait. De stenen hebben nu een dun laagje grijze smurrie over zich heen zitten. Mocht deze laag te dik zijn, dan kan je wat water toevoegen. Hiervoor stel je eerst de machine buiten werking.
Tussen 12 en 24 uur
Na 12 uur vindt de eerste grote controle plaats. Als het goed is hebben de stenen een dikkere laag smurrie om zich heen. Waarschijnlijk lopen ze ook niet zo soepel meer door de kom heen. Dit komt door het verdampen van het water en de toenemende smurrie. Zet de machine buiten werking en voeg 15 tot 20 ml water toe. Kijk of de stenen nu weer levendig ronddraaien. Zo niet dan kan je nog eens 10ml water toevoegen. Let op dat de stenen niet gaan ‘zwemmen’ waardoor ronddraaien niet meer mogelijk is. Na 24 uur is de eerste sessie ten einde.
Schoonmaken
Na 24 uur kunnen we naar het eerste resultaat gaan kijken. Schakel de machine buiten werking en schroef de kom van de machine. Haal de stenen uit de kom en was de stenen. Je zal nu zien dat de ruwe kantjes er af zijn. Opgedroogd zijn ze nog dof, dat komt door de grove korrel die we gebruikt hebben. Nu weet je hoe het werk van 24 uur er uit ziet! Het belangrijk om de stenen zo goed mogelijk te wassen en de kom goed schoon te maken. Hierna kunnen de natte stenen weer in de natte kom en herhalen we het gehele proces nog een aantal maal
Wisselen naar een fijner grid
We hebben de stenen 4 dagen met grid 80 laten draaien. De stenen zijn nu afgerond en de scherpe kanten zijn er af. De volgende sessie gaan we met een fijner grid doen. Het is nu zaak om de stenen en de kom extra goed schoon te maken. Elke korrel van 80 die achterblijft gaat krassen maken bij de vervolgstappen. Spoel de stenen goed af en check goed de oneffenheden in de stenen. Ook de kom heeft speciale aandacht nodig. Check goed de randen onder de kom, hier kan de smurrie makkelijk achterblijven. Het gebruik van een oude afwasborstel is aan te raden. Als alles goed schoon is herhalen we de voorgaande stappen, maar ditmaal doen we grid 220 in de kom.
Grid volgorde
Grid is in heel veel formaten te verkrijgen. Er is geen handboek voor het gebruik van het juiste grid of hoe lang je een bepaalde fijnheid gebruikt. Het raadzaam om zelf te kijken wanneer je vrijwel geen veranderingen meer ziet met hetzelfde grid. Dit is het moment om naar een fijnere soort te switchen. Voor deze stenen hebben wij gekozen voor: 4 dagen grid 80, 3 dagen grid 400, 2 dagen grid 1600 en 1 dag polijsten. Een extra stap tussen grid 80 en grid 400 kan gedaan worden met grid 220. En sommige zullen beargumenteren dat je na grid 800 ook prima kan polijsten. Ons advies is om dit uit te proberen. Wel is het zo dat fijner grid ook duurder wordt in de aanschaf.
Slijtage delen
24 uur non stop vibreren vergt nogal wat van de onderdelen. Hier kwamen we op een ochtend achter toen de stenen met grid 1600 net een nacht hadden gedraaid. Bij de werkplaats aangekomen was vanaf buiten al goed te horen dat er iets niet in orde wat. Een kletterend geluid verraadde dat er binnen iets niet goed ging. De vleugelmoer die de deksel op zijn plaats moest houden was dol gedraaid en van de machine gevolgen. Hierdoor klappende de deksel naar hartenlust. Zo te zien al heel wat uren want de plastic deksel had al een ingesleten ring daar waar hij op de kom lag. Onze tip is dan ook, zorg voor voldoende afsluitbare moeren. De originele die we bij de machine hebben gekregen was na ongeveer 6 maanden niet meer bruikbaar.
Voorbereiden op polijsten
Na negen dagen en 4 grid soorten verder zijn de stenen gereed voor polijsten. Dit vergt extra schoonmaakwerk aangezien iedere korrel aan slijpmiddel dat achterblijft een direct zichtbaar effect gaat hebben op de kwaliteit van het polijsten. De stenen dienen zeer grondig schoon gemaakt te worden. Ook de kom moet helemaal geboend worden. Het beste kan je hiervoor een tweede kom aanschaffen die enkel voor polijsten gebruikt wordt. Dit scheelt heel veel werk. Wij hebben hiervoor een B-kwaliteit kom aangeschaft en geen moment spijt van de aankoop.
Polijsten
Als alles helemaal schoon is kan er beginnen worden aan het polijsten. Wij adviseren om dit in delen te doen. Als basismateriaal gebruiken wij onze reeds gepolijste mini mix Net als bij de voorgaande sessies stoppen we de mini mix nat in de bevochtigde polijsttrommel. Hier voegen we een aantal te polijsten stenen toe. Hoeveel stenen hangt af van het formaat. De kleine reeds gepolijste steentjes gaan helpen om de grotere stukken langs alle kanten te polijsten. Zorg dus voor een ruime hoeveelheid aan klein materiaal. Zet het geheel aan en voeg na 12 uur wat water toe. Na 24 uur zijn de stenen gereed en hebben ze een prachtig glanzend oppervlak.
Nabewerking en resultaat
Als je stenen mooi glad en glanzend uit de trommel komen, dan hebben ze geen nabewerking nodig. Echter kan het zijn dat je meer poreuze stenen hebt met wat scheuren of oneffenheden. Als de stenen opdrogen zie je hier al snel witte lijnen ontstaan waar polijstmiddel in achter blijft. Dat willen we uiteraard niet. Wij kiezen er voor om de stenen na te reinigen in een ultrasoon reiniger. Hiermee haal je zelf het kleinste vuil uit kieren en gaten. Als zelfs hierna nog wat spoortjes overblijven kan je overwegen om de steen met wat olie op te wrijven. Het resultaat mag er wat ons betreft zijn!
Bekijk onze gepolijste mix stenen in onze knuffelstenen categorie
Wil je nog veel meer leren over mineralen en kristallen? lees dan ook eens:
- Hoe ontstaan kristallen?
- Van steen tot sieraad
- Bezoek aan de St. Marie Mineral show
- Top 10 cadeau ideeën voor de kristallen verzamelaar
